Terapia oparta na procesach w praktyce

Terapie zdrowia psychicznego oparte na dowodach naukowych były przez długi czas definiowane w kategoriach naukowo potwierdzonych protokołów skoncentrowanych na zespołach objawów. Takie podejście pomija jednak procesy indywidualne, które są ważne z punktu widzenia skuteczności i wydajności terapii. Dlatego też uznani klinicyści i badacze proponują obecnie rozwiązanie alternatywne, kładące nacisk na podstawowe procesy psychologiczne, które odpowiadają za powstanie i podtrzymywanie problemu klienta w określonym kontekście jego życia.

W książce przedstawiono strategie wdrażania podejścia opartego na procesach w praktyce klinicznej, a także szczegółowe wskazówki co do opracowania skutecznego planu terapii. Specjaliści w zakresie zdrowia psychicznego dowiedzą się z niej, jak wykorzystywać podstawowe kompetencje terapii opartej na procesach w sposób, który uwzględnia poszczególne nurty podejścia poznawczo-behawioralnego (tj. behawioralny, poznawczy, związany z akceptacją i uważnością) oraz buduje mosty łączące je z innymi modelami. Nauczą się identyfikować podstawowe procesy biopsychospołeczne, na które powinna być nakierowana praca z klientem, biorąc pod uwagę jego historię osobistą, doświadczenia z przeszłości oraz nieadaptacyjne sposoby radzenia sobie z przeciwnościami. Poznają techniki opracowywania zindywidualizowanej terapii, która uwzględnia potrzeby danej osoby, co nie tylko przyczynia się do zmniejszenia jej cierpienia, ale także pomaga wprowadzać trwałe zmiany i osiągać ważne cele życiowe.

Książka stanowi źródło cennych strategii i narzędzi niezbędnych każdemu skutecznemu psychoterapeucie.

Ta książka rzuca światło na ważny aspekt psychoterapii – na procesy transdiagnostyczne, które prowadzą do dysfunkcji i na które powinna być nakierowana terapia. Autorzy przedstawiają system identyfikacji i modyfikacji tych niezmiernie istotnych procesów.

dr Judith S. Beck
prezeska Beck Institute for Cognitive Behavior Therapy, autorka książki Terapia poznawczo-behawioralna

W opartych na dowodach naukowych terapiach psychologicznych i wspierających je badaniach brakuje czegoś ważnego – brakuje wyraźnego, zasadniczego skupienia na osobie poddawanej leczeniu. Autorzy, którzy należą do grona najwybitniejszych naukowców klinicznych na świecie, śmiało rozprawiają się z tym problemem za pomocą terapii opartej na procesach. Dzięki temu podręcznikowi klinicyści nauczą się stosować skuteczne zasady zmiany psychologicznej w pracy z klientami. Każdy klinicysta powinien się zapoznać z opisanymi w nim strategiami.

dr David H. Barlow
prof. em. psychologii i psychiatrii, założyciel Center for Anxiety and Related Disorders

 

Ta ważna książka ukazuje przekonujący, realistyczny i rozsądny sposób konceptualizacji problemów indywidualnych klientów oraz dopasowywania terapii do każdego z nich. Skupiając się na konkretnych procesach, autorzy kierują naszą uwagę na najlepsze rozwiązania pochodzące z różnych modeli terapeutycznych. Ich książka to wspaniały zestaw narzędzi, to mapa konceptualna klinicysty. To wyraźnie brzmiący głos współczesnej terapii poznawczo-behawioralnej.

dr Robert L. Leahy
dyrektor w American Institute for Cognitive Therapy, autor Emotional schema therapy

 

Terapia oparta na procesach nie jest nowym podejściem psychoterapeutycznym. Jest to raczej nowe podejście do myślenia o psychoterapii opartej na dowodach naukowych. Autorzy zapraszają terapeutów i terapeutki różnych nurtów do refleksyjnego korzystania ze zweryfikowanych empirycznie procesów zmiany. Proponują spersonalizowane, uwzględniające bieżący kontekst, konkretne sposoby konceptualizacji, planowania terapii i stosowania interwencji. Polecam tę książkę wszystkim, którym bliska jest perspektywa evidence-based w psychoterapii, ale też otwartym na dyskusję o tym, co to właściwie znaczy.

dr n. społ. Karolina Staniaszek
psycholożka, psychoterapeutka, superwizorka, wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej