Jakościowe metody badań społecznych – podejście aplikacyjne to kompleksowy przewodnik po tym jak planować i prowadzić badania jakościowe w obszarze nauk społecznych, a także jak wyciągać z nich prawidłowe wnioski i przekładać je na praktyczne rozwiązania problemów społecznych. Autorka prowadzi Czytelnika przez wszystkie etapy procesu badawczego z zastosowaniem metod jakościowych, swój wywód ilustrując barwnymi przykładami z praktyki. Jakościowe metody badań nie są metodą ani lepszą, ani gorszą od badań ilościowych. Każda z nich służy innym celom, odpowiada na inne pytania badawcze, każda daje możliwość uzyskania innego typu informacji. Dlatego obie metody znakomicie się uzupełniają i dopiero wykorzystywane razem dają pełen obraz badanych przez nas zjawisk. Wynikami badań ilościowych możemy całkiem dobrze opisać człowieka, ale nie jesteśmy w stanie go w pełni zrozumieć – to dają nam właśnie wyniki badań jakościowych. We współczesnym świecie zadaje się coraz więcej pytań dotyczących wpływu społecznego, czyli o to, jak zmienić różne zachowania ludzi:: co zrobić, żeby ludzie jeździli bezpieczniej samochodami, nie stosowali przemocy w rodzinie, żyli w zdrowszy sposób, uprawiali więcej sportu, jedli wartościowe jedzenie, bardziej dbali o planetę czy pomagali słabszym lub biedniejszym. Są to typowe przykłady pytań, na które odpowiedzi poszukujemy w tzw. aplikacyjnych badaniach społecznych – badaniach z pogranicza psychologii i socjologii odpowiadających na pytania o psychologiczną i społeczną naturę obserwowanych zjawisk. W naukowych badaniach psychologicznych podstawową metodą badawczą są eksperymenty, z których wnioskuje się o związkach przyczynowo-skutkowych. Badania eksperymentalne dobrze testują teorie naukowe, dają dosyć precyzyjną odpowiedź na temat zależności między kilkoma wyodrębnionymi zmiennymi, jednak zazwyczaj nie przystają do złożoności realnych problemów, których rozwiązania oczekujemy w aplikacyjnych badaniach społecznych. Jeżeli chcemy rozwiązać konkretny życiowy problem, np. pomóc organizacji społecznej w osiągnięciu jej celu, musimy sięgnąć po odmienne narzędzia badawcze, często pochodzące z tradycji badań socjologicznych i marketingowych, takie jak sondaże czy właśnie metody jakościowe.
Rozdział 1. CO TO SĄ BADANIA JAKOŚCIOWE I KIEDY JE STOSOWAĆ? 1.1. Aplikacyjne badania społeczne 1.2. Ilościowe vs. jakościowe – główne żnice między metodami 1.3. Przykładowe obszary badawcze w jakościowych badaniach społecznych Rozdział 2. METODY BADAŃ JAKOŚCIOWYCH – NIE TYLKO WYWIADY INDYWIDUALNE I GRUPOWE 2.1. Ewolucja metod jakościowych – kierunki zmian 2.2. Klasyka badań jakościowych: pogłębiony wywiad indywidualny (IDI) i zogniskowany wywiad grupowy (FGI/FGD) 2.3. Diady – kompromis między wywiadem indywidualnym a grupowym 2.4. Inne jakościowe metody badań: mniej, dłużej, inaczej 2.5. Badania etnograficzne 2.6. Badania jakościowe przez Internet Rozdział 3. TECHNIKI PROJEKCYJNE I TECHNIKI WSPOMAGAJĄCE – SPOSÓB NA LEPSZE ZROZUMIENIE BADANEGO PROBLEMU? 3.1. Techniki projekcyjne i wspomagające w badaniach społecznych 3.2. Od czego zależy skuteczność techniki projekcyjnej? 3.3. Przykłady technik projekcyjnych 3.4. Techniki wspomagające 3.5. Analiza i interpretacja technik projekcyjnych Rozdział 4. PLANOWANIE BADANIA – SCHEMAT BADANIA I DECYZJE ORGANIZACYJNE 4.1. Kryteria rekrutacyjne – czyli z kim powinniśmy rozmawiać? 4.2. Ile wywiadów i z jakimi osobami – planowanie schematu badania 4.3. Dobór osób do badania jakościowego – kryteria selekcyjne 4.4. Rekrutacja uczestników badań jakościowych 4.5. Dodatkowe informacje organizacyjne Rozdział 5. SCENARIUSZ WYWIADU – O CZYM I JAK POWINNIŚMY ROZMAWIAĆ PODCZAS BADANIA JAKOŚCIOWEGO? 5.1. Rola scenariusza wywiadu jakościowego 5.2. Podstawowe zasady dobrego scenariusza 5.3. Struktura wywiadu 5.4. Wywiad pilotażowy Rozdział 6. PROWADZENIE WYWIADU JAKOŚCIOWEGO 6.1. Dobry moderator: wykształcenie, osobowość, talent czy doświadczenie? 6.2. Dobór moderatora do konkretnego projektu badawczego – czy każdy może prowadzić każde badanie? 6.3. Cechy dobrego moderatora 6.4. Rodzaje metod jakościowych a pożądane rodzaje umiejętności moderatora 6.5. Dodatkowe umiejętności niezbędne w badaniach jakościowych 6.6. Język wywiadu i rodzaje pytań 6.7. Zasady szeregowania pytań w wywiadzie 6.8. Najczęstsze błędy moderowania Rozdział 7. ANALIZA I INTERPRETACJA BADAŃ JAKOŚCIOWYCH 7.1. Dlaczego analiza wyników badań jakościowych jest trudna? 7.2. Etapy analizy jakościowej 7.3. Zasady jakościowej analizy danych 7.4. Raport z badania jakościowego 7.5. Inne rodzaje analizy i prezentacji wyników badań jakościowych 7.6. Różne podejścia teoretyczne do analizy badań jakościowych Aneks Bibliografia Indeks rzeczowy O Autorce
Comments (0)
Your review appreciation cannot be sent
Report comment
Are you sure that you want to report this comment?
Report sent
Your report has been submitted and will be considered by a moderator.