Działania niepożądane leczenia przeciwnowotworowego

Od kilkunastu lat obserwuje się bardzo dynamiczny rozwój systemowego leczenia nowotworów. Wprawdzie klasyczna chemioterapia z wykorzystaniem leków cytotoksycznych nadal pozostaje metodą stosowaną u większości chorych, jednak coraz częściej stosowane są leki ukierunkowane molekularnie, a ostatnio - immunoterapia.
Wciąż poszerzają się wskazania do stosowania terapii systemowej, zarówno w odniesieniu do rodzaju nowotworu, jak i coraz częstszego wykorzystania tej metody w skojarzeniu z leczeniem miejscowym. Rejestrowane są kolejne leki stosowane w przypadku nieskuteczności standardowej terapii. Łączny czas trwania terapii systemowej nieuchronnie się wydłuża, szczególnie w odniesieniu do pacjentów z nowotworami zaawansowanymi. Leczy się chorych w gorszym stanie sprawności ogólnej, starszych i obciążonych współistniejącymi schorzeniami nieonkologicznymi.
Czynniki te sprawiają, że zwiększa się częstość występowania działań niepożądanych leczenia systemowego. Z uwagi na mnogość współcześnie stosowanych leków o różnych mechanizmach działania i różnych profilach toksyczności, klasyczne objawy niepożądane kojarzone z chemioterapią, takie jak cytopenie czy nudności i wymioty, są tylko jednymi z wielu objawów mogących być konsekwencją współczesnego systemowego leczenia nowotworów. Objawy te mogą dotyczyć różnych narządów lub układów, mogą się rozwijać niepostrzeżenie albo gwałtownie i stanowić poważne zagrożenie dla chorych, szczególnie w sytuacji, gdy są rozpoznawane zbyt późno lub są niewłaściwie leczone.
Skuteczność terapii przeciwnowotworowej w dużej mierze zależy od umiejętności radzenia sobie lekarza z działaniami niepożądanymi. Wymaga to jednak czasochłonnego szukania zasad postępowania w różnych źródłach, w tym w charakterystykach produktów leczniczych.
Intencją redaktorów i autorów niniejszej monografii było stworzenie podręcznika, w którym kompleksowo zostaną omówione najważniejsze powikłania terapii systemowej wraz z zasadami postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Do Czytelników należy ocena, czy zamierzenie to można uznać za w pełni zrealizowane i czy monografia ułatwi codzienną praktykę lekarzom zajmującym się systemowym leczeniem chorych na nowotwory złośliwe.