KIM JESTEM? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo

Autorka weryfikuje potoczne przeświadczenie, że normalność stanowi twardy grunt, na którym możemy bezpiecznie budować swoją tożsamość. W badaniach prowadzonych w więzieniach, specjalistycznych osadach i domach pomocy społecznej znajduje respondentki, które zostały naznaczone etykietą upośledzonych umysłowo; podążając za odkrywanymi w rozmowach z nimi procesami kształtowania się ich tożsamości, dochodzi do środowisk wiejskich, w których takiego naznaczenia nie uczyniono. Zaskakująco zbieżne rezultaty tych badań ukazują, jak dalece to bezpośrednie otoczenie, a nie medyczny stygmat, przesądzają o tym, za kogo się uważamy i kim jesteśmy dla innych.
Znakomita praca, która dowodzi wielkiej wrażliwości i taktu badaczki oraz prezentuje walory kategorii teoretycznych i strategii badawczych interakcjonizmu symbolicznego. Powinna być obowiązkową lekturą wszystkich osób zawodowo zajmujących się opieką nad upośledzonymi umysłowo.
Prof. dr hab. Grażyna Woroniecka
Nawiązując do kategorii tożsamości (...) Autorka przeprowadziła bardzo dobre badanie empiryczne w istotny sposób poszerzające naszą wiedzę o zjawiskach niedostatecznie poznanych.
Jej rozprawa jest przemyślana, konsekwentna, kompletna. Ma charakter studium przede wszystkim empirycznego, o solidnym zapleczu teoretycznym i metodologicznym. (...) Zebrany materiał w różny sposób potwierdza główną hipotezę Autorki o decydującym wpływie społecznych konstrukcji i środowiskowych definicji upośledzenia na sposób życia, biografie, możliwości wyboru i ograniczenia tych kobiet. (...)
Można mieć nadzieję, że przyczyni się do osłabienia różnych stereotypów i protekcjonalnych postaw pracowników socjalnych i innych opiekunów umysłowo upośledzonych, mających skłonność do postrzegania ich jako dzieci, do redukowania ich potrzeb (m.in. emocjonalnych i seksualnych) i do innych uproszczeń. Miejmy nadzieję, że udzieli się im szacunek dla człowieka i jego prawa do wolności emanujący z tej pracy.
Prof. dr hab. Elżbieta Tarkowska