Diagnostyka obrazowa chorób reumatycznych i monitorowania leczenia biologicznego

Szanowny Czytelniku,
książka, którą trzymasz w rękach, powstała na podstawie wykładów wygłoszonych w trakcie konferencji Diagnostyka obrazowa chorób reumatycznych i monitorowania leczenia biologicznego. Konferencja odbyła się w Toruniu w dniach 14 kwietnia 2018 roku. Wzięli w niej udział wybitni specjaliści z zakresu reumatologii i radiologii z całego kraju.
Celem tej książki jest przybliżenie roli, jaką pełni obecnie diagnostyka obrazowa w reumatologii. Aktualnie wiele uwagi, zresztą bardzo słusznie, poświęca się najnowszym terapiom stosowanym w chorobach reumatycznych i monitorowaniu skuteczności, coraz częściej za pomocą badań obrazowych, takich jak:: ultrasonografia (USG), tomografia komputerowa (TK) czy obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI). Zastosowanie diagnostyki obrazowej nie sprowadza się jednak jedynie do procesu diagnostycznego. Jej rola obecnie polega również na monitorowaniu skuteczności prowadzonego leczenia. Aktualnie wyżej wymienione nowoczesne badania obrazowe stają się coraz ważniejsze w procesie diagnostyczno-terapeutycznym. Trudno oczekiwać, aby terapia była skuteczna, gdy choroba jest zbyt późno lub niewłaściwie rozpoznana. Często badania obrazowe pozwalają zarówno na rozwianie wątpliwości diagnostycznych, jak i wcześniejsze rozpoznanie choroby. Od momentu odkrycia promieniowania RTG u schyłku XIX wieku radiologia przeszła niesłychanie długą drogę. Jej początki nie były łatwe często stosowane metody badawcze były bardzo siermiężne W połowie ubiegłego stulecia zaczynała się dopiero rozwijać ultrasonografia, bez której trudno sobie dzisiaj wyobrazić nowoczesny gabinet reumatologa. Często słyszy się wręcz zdanie, że ultrasonograf jest współczesnym stetoskopem w rękach klinicysty. Patrząc na rozwój zarówno reumatologii, jak i radiologii, można zaryzykować stwierdzenie, że rewolucja w stosowanych terapiach wymusiła na reumatologach wykorzystanie możliwości diagnostycznych, jakie oferują badania obrazowe.
Trudno było oczekiwać wielkiej dynamiki zmian w aktywności choroby u pacjentów leczonych solami złota. Jednakże dzisiaj, w XXI wieku, terapie biologiczne umożliwiają uzyskanie poprawy stanu zdrowia u pacjentów, u których w przeszłości byłoby to niemożliwe. Remisja w chorobach reumatycznych nie jest obecnie marzeniem zarówno pacjentów, jak i lekarzy dzisiaj stanowi ona realny cel leczenia. W wielu wypadkach trudno obecnie o dokładniejszą ocenę stanu zdrowia pacjentów niż uzyskane wyniki z badań obrazowych. Umożliwiają one często wykrycie aktywności choroby na poziomie, który pozostaje niewidoczny w ocenie klinicznej. W badaniach naukowych również nie sposób nie zauważyć roli, jaką pełni diagnostyka obrazowa. Parametry laboratoryjne, ocena kliniczna, to obecnie za mało skuteczność najnowszych terapii standardowo ocenia się w takich badaniach, jak:: USG, TK czy MRI. Spektrum możliwości, jakie otworzyła przed reumatologami diagnostyka obrazowa, jest ogromne i co najważniejsze, jest to obszar, w którym cały czas obserwujemy dynamiczny rozwój. Przy stosowanych terapiach, jakimi obecnie dysponujemy, brak właściwej oceny stanu zdrowia pacjenta może skutkować wystąpieniem efektów ubocznych na skutek ich długotrwałego stosowania lub może doprowadzić do zaostrzenia choroby przy zbyt wczesnym ich odstawieniu. Z tego względu, stosując nowoczesne, niezwykle skuteczne, ale również agresywne terapie lecznicze, musimy mieć odpowiednie narzędzia pozwalające na ocenę ich skuteczności. Stąd się wziął pomysł na zorganizowanie konferencji. Stanowi ona swoiste streszczenie rozwoju diagnostyki obrazowej w reumatologii w przeciągu dwóch ostatnich dekad pokazuje, jak można wykorzystać dostępne metody obrazowania w połączeniu z najnowszymi terapiami lekowymi. Jedynie takie kompleksowe podejście umożliwia właściwe zarządzenie stosowanym leczeniem i pełne wykorzystanie dostępnych narzędzi w walce o zdrowie pacjentów.
Z toruńskimi pozdrowieniami Gotyk na dotyk
Sławomir Jeka