Manualny drenaż limfatyczny

Mimo, że układ chłonny cały czas skrywa przed nami wiele tajemnic, to już na obecnym poziomie wiedzy część badaczy zalicza go do triady warunkującej homeostazę - sieci nerwowo-dokrewno-chłonnej.
Szacuje się, że z problemami obrzęków różnego pochodzenia boryka się około 150 min ludzi na świecie. W Polsce ilość obrzęków, szczególnie po zabiegach chirurgii onkologicznej, ma niestety tendencję wzrostową, stąd duże zapotrzebowanie na zabiegi manualnego drenażu limfatycznego (MDL, MLD - manuał lymph drainage) w ramach terapii udrożniającej. Ponadto manualny drenaż limfatyczny z powodzeniem wykorzystywany jest w zabiegach profilaktyczno-kosmetycznych, odnowie biologicznej, relaksacji, sporcie i medycynie paliatywnej, co zwiększa zapotrzebowanie na wykwalifikowanych masażystów - specjalistów manualnego drenażu limfatycznego.
Ponieważ leczenie farmakologiczne obrzęków jest nieskuteczne, a możliwości interwencji chirurgicznych są ograniczone, pozostaje leczenie zachowawcze z wykorzystaniem manualnego drenażu limfatycznego, który w połączeniu z kompresjoterapią oraz zabiegami fizykalnymi stanowi kompleksową terapię przeciwzastoinową (przeciwobrzękową, udrożniającą). Zapotrzebowanie na zabiegi drenażu spowodowało powstanie wielu technik i sposobów postępowania, jednak sam mechanizm oddziaływania na układ limfatyczny pozostaje niezmieniony. Posługując się pewnym skrótem myślowym, jest to usprawnienie przepływu chłonki i płynu tkankowego.
Uczniowie wielokrotnie zwracali się do mnie z prośbą o poszerzenie wykładów dotyczących kompleksowej terapii udrożniającej, przede wszystkim w zakresie kompresjotera- pii i metodyki postępowania po zabiegu mastektomii. Poprzednie, III wydanie drenażu limfatycznego z 2008 roku wymagało więc uzupełnienia. Doświadczenia kliniczne zaowocowały niewielkimi zmianami w metodyce wykonywania MDL. Wszystko to skłoniło mnie do opracowania IV wydania poszerzonego, w którym można znaleźć więcej anatomii i fizjologii, dokładniej omówioną patologię, a także określenie roli i miejsca drenażu w kompleksowej terapii przeciwzastoinowej (przeciwobrzękowej, udrożniającej). Dodałem również podstawy kompresjoterapii i przykładowe aplikacje tapingu drenażowego oraz metodykę postępowania w obrzękach po zabiegu mastektomii.
Pragnę zaznaczyć, że książka nie daje możliwości samodzielnego opanowania umiejętności wykonywania manualnego drenażu limfatycznego, lecz z założenia stanowi pomoc w nauczaniu dla nauczycieli prowadzących zajęcia.
Mam nadzieję, że książka okaże się przydatna zarówno w nauczaniu drenażu w szkołach, jak i dla wykwalifikowanych, praktykujących masażystów.
Adam Zborowski