Farmakologia dla studentów i absolwentów kierunków medycznych

Do rąk Czytelników oddajemy drugie, poszerzone wydanie książki przeznaczonej dla studentów kierunków medycznych. Mamy nadzieję, że będzie ona również pomocna dla osób pracujących w placówkach służby zdrowia i osób przygotowujących się do egzaminów specjalizacyjnych. Farmakologia jest przedmiotem trudnym i interdyscyplinarnym. Zespół Autorów niniejszej książki stanowią aktualni lub byli pracownicy Katedry Farmakologii Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Od 15 lat prowadzimy zajęcia z farmakologii dla studentów Wydziału Opieki Zdrowotnej SUM, a Koledzy jako lekarze praktycy (interniści, ginekolog, neurolog) współpracują ze średnim personelem medycznym na co dzień w szpitalach. Znamy więc dobrze potrzeby dydaktyczne studentów kierunków medycznych i średniego personelu z zakresu farmakologii i farmakoterapii.
Książka została podzielona na cztery działy::
Dział I – Farmakologia ogólna, w którym Czytelnik pozna podstawowe pojęcia z zakresu farmakodynamiki, farmakokinetyki i farmakoterapii konieczne dla zrozumienia i opanowania materiału.
Dział II – Farmakologia szczegółowa, w którym podano charakterystykę leków, głównie leków zarejestrowanych aktualnie w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem danych na temat ich działań niepożądanych. Informacje te mają za zadanie ułatwić obserwację pacjenta i zwrócić uwagę na objawy, o których należy powiadomić lekarza. By nie obciążać niepotrzebnie pamięci Czytelnika i ułatwić percepcję tekstu, oprócz nazwy międzynarodowej leku podajemy maksymalnie do trzech nazw preparatów handlowych. Odsyłamy Czytelników do podanej na końcu Działu I strony internetowej Ministerstwa Zdrowia, gdzie można znaleźć podstawowe informacje o dostępnych na naszym rynku preparatach handlowych.
Informacje dotyczące mechanizmu działania leków ograniczyliśmy do minimum. Natomiast wprowadziliśmy wiadomości z fizjologii i patofizjologii konieczne dla zrozumienia działania leków i zasad farmakoterapii. Wyjaśnienie częściej używanych w książce terminów medycznych można znaleźć w Słowniczku na końcu książki.
Dział III – Farmakoterapia – zredagowany przez lekarzy praktyków, w którym podano, zgodnie z obowiązującymi standardami, zalecenia postępowania terapeutycznego w częściej występujących chorobach przewlekłych i niektórych stanach ostrych. Takie kompendium wiedzy praktycznej, zwłaszcza dotyczące stanów ostrych powinno być przydatne dla pielęgniarek i ratowników medycznych, których rola w sytuacjach zagrażających życiu chorego jest bardzo istotna.
Dział IV – Farmakologia w położnictwie, neonatologii i ginekologii – jest adresowany głównie do położnych. W tej części Autorzy przedstawiają różne aspekty stosowania leków i ziół w okresie ciąży oraz laktacji, odwołując się do ogólnych informacji o lekach podanych w Dziale II. Zwracają uwagę na bezpieczeństwo stosowania leków zgodnie z obowiązującą klasyfikacją opracowaną przez Food and Drug Administration (FDA). W jednym z rozdziałów podają zasady postępowania terapeutycznego w schorzeniach najczęściej występujących w okresie ciąży. Tu również omówiony został temat antykoncepcji, hormonalnej terapii zastępczej i terapii niepłodności.
W Aneksie zamieszczonym na końcu książki Czytelnik może zapoznać się z obecnie obowiązującymi Rozporządzeniami Ministra Zdrowia oraz ogłoszonymi do nich Załącznikami dotyczącymi pracy pielęgniarek i położnych w zakresie świadczeń leczniczych, diagnostycznych i rehabilitacyjnych; leków, które może podać pielęgniarka lub położna bez zlecenia lekarza oraz leków, które wchodzą w skład zestawu przeciwwstrząsowego ratującego życie, a które mogą być podane przez pielęgniarkę lub położną. Ponieważ przepisy i akty prawne są modyfikowane, dlatego na końcu Działu I podajemy adresy stron internetowych, na których można znaleźć obowiązujące przepisy.
Mamy nadzieję, że niniejsza książka w zaproponowanym układzie, który łączy wiadomości teoretyczne i praktyczne będzie pomocna w przyswajaniu wiedzy z farmakologii oraz ułatwi trudną i odpowiedzialną pracę osobom zatrudnionym w placówkach służby zdrowia. Będziemy wdzięczni Czytelnikom za konstruktywne uwagi.