Leczenie objawowe w stanach terminalnych

Każdego roku nieuleczalne choroby powodują śmierć dziesiątków milionów ludzi, głównie w krajach rozwijających się. Chociaż istnieje małe prawdopodobieństwo, iż ta sytuacja zmieni się w krótkim czasie, to można wiele zrobić przynosząc ulgę w cierpieniu towarzyszącym tym chorobom. Nawet stosunkowo niewielkie dolegliwości, takie jak kaszel lub czkawka, które u zdrowego człowieka mogą być nieco więcej niż irytujące, u chorego terminalnie pacjenta powodują znaczący i niepotrzebny dyskomfort. Poważniejsze problemy, zarówno fizyczne jak i psychiczne, prowadzą do proporcjonalnie większego cierpienia. Niniejsze opracowanie omawia najczęstsze przyczyny tych wtórnych objawów oraz podaje wyczerpujące wytyczne postępowania. Wiele z omawianych sposobów postępowania dotyczy podawania leków, ale zostały przedstawione także metody postępowania niefarmakologicznego, które są łatwe do realizacji i mogą przynieść istotną poprawę. Nacisk położono na dodatkowe wsparcie, które mogą zapewnić członkowie rodziny oraz na odpowiednie poradnictwo, szczególnie w kontekście takich problemów, jak lęk i depresja. Wydanie tej książki, uzupełniającej wytyczne WHO postępowania w bólu nowotworowym, jest skierowane do przedstawicieli opieki zdrowotnej działających na wszystkich jej poziomach i zainteresowanych opieką oraz poprawą komfortu życia pacjentów terminalnie chorych.