Adenomioza

Błona śluzowa trzonu macicy (endometrium) może się znaleźć poza swoim fizjologicznym umiejscowieniem w różnych tkankach żeńskich narządów płciowych i innych narządach jamy brzusznej. To nieprawidłowe umiejscowienie można nazwać ogólnie ektopią endometrium. Aktywna biologicznie tkanka endometrialna poza jamą macicy może wystąpić albo na powierzchni nabłonka otrzewnej i jajnika albo miedzy włóknami mięśni gładkich macicy, jajowodów, więzadeł macicy i przymacicz oraz w błonie mięśniowej pęcherza moczowego, moczowodów i dolnego odcinka przewodu pokarmowego (jelito cienkie biodrowe i czcze, odbytnica, okrężnica esowata, jelito ślepe i wyrostek robaczkowy). Obecność tkanki endometrialnej na powierzchni otrzewnej i jajnika jest określana międzynarodowym pojęciem endometńosis, natomiast obecność endometrium w obrębie mięśni gładkich narządów należy określić jako adenomyosis. Dotychczas ektopowe endometrium we wszystkich tkankach określano ogólnym pojęciem endometńosis, a nazwę adenomyosis ograniczono tylko do ektopii endometrium w obrębie błony mięśniowej macicy. Badania ostatniej dekady przemawiają jednak za tym, że endometrioza i adenomioza różnią się między sobą pod wieloma aspektami i dlatego bardziej racjonalnym jest traktowanie ich jako odrębnych jednostek chorobowych.