Współcześnie tzw. skaza atopowa występuje u jednej trzeciej mieszkańców naszej planety, a choroby będące jej następstwem są określane mianem epidemii XXI wieku. Istota tych chorób jest zaiste niezwykła (atopia z greckiego - dziwna lub dziwaczna choroba), albowiem dotknięte nimi osoby reagują w sposób patologiczny na naturalne czynniki środowiska, w tym codziennie spożywane pokarmy, doskonale uprzednio przez ludzi tolerowane przez cale tysiąclecia. Obecnie zaburzenia chorobowe wywołane alergią typu atopowego spostrzega się w wielu krajach u około 20 % mieszkańców. W powyższej sytuacji wiedza o procesach alergicznych nie powinna ograniczać się do wąskiego grona specjalistów, ale przeciwnie stać się udziałem możliwie dużej liczby lekarzy, w tym medycyny ogólnej i rodzinnej. W naszej pracy staraliśmy się zreferować postępy wiedzy o problemach atopii i choroby atopowej, a także alergii i nietolerancji pokarmów, dokonane w XX stuleciu w świetle danych piśmiennictwa oraz wyników badań i doświadczeń własnych. Te ostatnie umożliwiły, między innymi, przedstawienie procesów alergicznych przewodu pokarmowego, nieuwzględnianych w podręcznikach lekarskich. Staraliśmy się zobrazować bardzo otwarcie trudności występujące w pracy alergologa i praktyczne możliwości diagnostyczne także przy pomocy prostych metod możliwych do zastosowania nawet w skromnych warunkach