Aktualne, zwięzłe oraz praktyczne kompendium przeznaczone głównie dla lekarzy zajmujących się leczeniem bólu, reumatologów, psychiatrów, neurologów, ale także dla internistów i lekarzy rodzinnych. Niniejsza monografia przyda się również fizjoterapeutom, psychologom oraz przedstawicielom innych zawodów medycznych zajmujących się leczeniem bólu. Książka dostarcza kompleksowego i bardzo aktualnego spojrzenia na to złożone schorzenie. Fibromialgia stwarza istotne problemy zarówno na etapie jej rozpoznawania, jak i leczenia. Z tego względu w praktyce klinicznej rodzi wiele trudności nie tylko dla lekarzy pierwszego kontaktu, ale również dla lekarzy specjalistów zajmujących się tą jednostką chorobową - reumatologów, anestezjologów prowadzących leczenie bólu przewlekłego, psychiatrów, neurologów, fizjoterapeutów i innych. Utrwalony, niestety, stereotyp pacjenta z fibromialgią, którego wszystko boli, a wyniki badań prawidłowe, często powoduje dwie skrajne konsekwencje. Z jednej strony uważa się go za pacjenta wyłącznie z problemami psychologicznymi, a nawet psychiatrycznymi, a z drugiej podtrzymuje się w nim przekonanie, że na pewno w tle jest jakaś jeszcze niezdiagnozowana choroba odpowiedzialna za dolegliwości i objawy. Pierwszy scenariusz może stępić czujność kliniczną i spowodować kierowanie pacjenta do psychologa lub psychiatry, a drugi wręcz przeciwnie - może powodować, że pacjent po pewnym czasie dysponuje w sumie nie do końca uzasadnioną pokaźną dokumentacją wielokrotnie wykonanych badań laboratoryjnych i obrazowych oraz szeregiem konsultacji licznych specjalistów i terapeutów, a nawet historią hospitalizacji na różnych oddziałach. Z tego powodu wniknięcie w istotę dolegliwości i wejście w odpowiednią relację z pacjentem, powszechnie uważanym za trudnego wymaga zasobu wiedzy i doświadczenia, postawienia jednoznacznego rozpoznania oraz jak się wydaje, również naszego cennego czasu przeznaczonego dla niego w trakcie wizyty. Całość jest napisana jasnym, zrozumiałym językiem, co wybitnie podnosi wartość pracy. Przedstawiona liczna bibliografia dopełnia całości. To pozycja godna polecenia dla wszystkich, którzy chcą pomagać swoim pacjentom w sposób nowoczesny i kompleksowy. [Fragm. wstępu]
Słowo od Autora Słowo od Recenzentów 1. Wprowadzenie 2. Perspektywa historyczna Historia badań nad fibromialgią w Polsce 3. Epidemiologia Częstość występowania fibromialgii w różnych populacjach Fibromialgia w populacji chorych reumatologicznych Fibromialgia w populacji chorych na inne choroby przewlekłe Czynniki ryzyka Koszty ekonomiczne i społeczne 4. Etiopatogeneza Podstawy patofizjologii bólu Czynniki genetyczne Zaburzenia hormonalne Rola układu nerwowego Rola infekcji i mikrobiomu jelitowego Rola układu immunologicznego Rola stresu i innych czynników psychicznych Zmiany w mięśniach Rola zaburzeń snu 5. Obraz kliniczny Objawy główne Ból Zaburzenia snu Uczucie zmęczenia Zaburzenia poznawcze Zaburzenia lękowe i depresyjne Objawy współistniejące Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego Objawy ze strony układu nerwowego Objawy ze strony układu moczowo-płciowego Zaburzenia czynności stawu skroniowo-żuchwowego Przewlekły niespecyficzny ból grzbietu Inne 6. Diagnostyka Wprowadzenie Badania przesiewowe w diagnostyce fibromialgii Badanie kliniczne chorego Badania laboratoryjne i obrazowe Diagnostyka różnicowa 7. Rozpoznanie Wprowadzenie Kryteria ACR 1990 Kryteria ACR 2010 oraz zmodyfikowane 2016 Kryteria AAPT 2018 Porównanie kryteriów klasyfikacyjnych i diagnostycznych FM Koncepcja fibromialgiczności Podział fibromialgii 8. Leczenie Wytyczne towarzystw naukowych dotyczące postępowania w fibromialgii Zmodyfikowane wytyczne EULAR Wytyczne innych towarzystw naukowych Leczenie niefarmakologiczne Aktywność fizyczna Fizjoterapia Psychoterapia i terapie umysł-ciało Inne terapie niefarmakologiczne Leczenie farmakologiczne Leki przeciwdepresyjne Leki przeciwdrgawkowe Leki przeciwbólowe Inne leki Terapia multimodalna Terapie eksperymentalne Nieinwazyjna stymulacja mózgu Terapia tlenem hiperbarycznym Leczenie farmakologiczne Praktyczne aspekty leczenia chorych na fibromialgię Organizacja opieki dla chorych na fibromialgię 9. Rokowanie 10. Fibromialgia młodzieńcza 11. Podsumowanie Wykaz skrótów Indeks rzeczowy