Przewodnik dla terapeutów prezentujący poznawczo-behawioralną terapię zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego u dzieci w wieku 8–17 lat. Autorzy, po przedstawieniu wyników badań potwierdzających skuteczność opisywanej metody, szczegółowo omawiają kolejne sesje terapeutyczne:: ich cele, przebieg i stosowane techniki. Program terapeutyczny składa się z dwunastu sesji i obejmuje terapię ekspozycji i powstrzymania reakcji dziecka oraz prowadzoną równolegle terapię poznawczo-behawioralną całej rodziny. Interwencje są nastawione na aspekty środowiska rodzinnego kluczowe dla uzyskania pozytywnej i trwałej reakcji na leczenie. Głównym elementem programu terapeutycznego są praktyczne ćwiczenia wykonywane podczas sesji i w ramach zadań domowych. Podręcznik zawiera formularze wykorzystywane przez terapeutę oraz przez pacjenta i jego rodziców w trakcie terapii. Uzupełnieniem podręcznika terapeuty jest poradnik pacjenta, który zawiera informacje teoretyczne na temat zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego, przegląd umiejętności, jakich nabywa się w trakcie terapii, a także wszystkie materiały niezbędne do wykonywania zadań domowych, w tym formularze do notowania przebiegu ekspozycji z wykresami do śledzenia zmian poziomu lęku oraz formularze samoobserwacji do monitorowania obsesji i kompulsji. „Terapia zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego dzieci i młodzieży. Podręcznik terapeuty” to nieoceniona pomoc dla każdego psychoterapeuty, dla którego wartością jest prowadzenie terapii o skuteczności popartej danymi naukowymi. Jest to kolejny z serii protokołów terapii, które stanowiły podstawę badań nad skutecznością. Mogą, a nawet powinni odnieść się do niego z ufnością zarówno psychoterapeuci początkujący, jak i eksperci. Dla studentów i początkujących terapeutów zawarte w podręczniku informacje praktyczne są doskonałym wprowadzeniem do terapii poznawczo-behawioralnej, jak dotychczas najskuteczniejszej metody leczenia zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Dla ekspertów podręcznik może stanowić źródło inspiracji, pozwalając zweryfikować stosowane podejście. Sposób, w jaki opisane są kolejne kroki postępowania, pozwala na wierne odtworzenie metody, co jest podstawą uzyskania pozytywnych efektów terapii, zbliżonych do skuteczności, jaką wykazali autorzy podręcznika i badań na nim opartych oraz na jaką wskazują metaanalizy badań. dr n. med. Agnieszka Popiel psychiatra, psychoterapeuta i superwizor PTTPB, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
1. Wstępne informacje dla terapeutów 2. Sesja pierwsza: psychoedukacja i uzasadnienie terapii 3. Sesja druga: stworzenie hierarchii objawów i psychoedukacja 4. Sesja trzecia: ekspozycja i powstrzymanie reakcji oraz kwestionowanie negatywnych założeń 5. Sesja czwarta: restrukturyzacja poznawcza i redukcja poczucia winy 6. Sesja piąta: radzenie sobie z obsesjami i reakcje rodziny pacjenta na zaburzenie 7. Sesja szósta: ocena postępów i odpowiedzialność dziecka za przebieg leczenia 8. Sesja siódma: usuwanie przeszkód na drodze realizacji ekspozycji i wtórne korzyści z zaburzenia 9. Sesja ósma: ekspozycja i powstrzymanie reakcji oraz różnice między zachowaniami wynikającymi i niewynikającymi z zaburzenia 10. Sesja dziewiąta: praca nad trudnymi objawami i troska o dobrostan rodziny 11. Sesja dziesiąta: praca nad trudnymi objawami i rozwiązanie ewentualnych problemów 12. Sesja jedenasta: planowanie zakończenia terapii i zapobieganie nawrotom zaburzenia 13. Sesja dwunasta: zakończenie terapii Aneks 1. Skala Obsesji i Kompulsji Yale-Brown dla Dzieci - Childreris Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scalę (CY-BOCS) Aneks 2. Formularze oceny ogólnej poprawy stanu pacjenta Bibliografia