Etyka, bioetyka, medycyna - zagadnienia wybrane

Współczesność, w której żyjemy, określana mianem ponowoczesności, ponowożytności lub czasami późnej nowoczesności, cechuje specyficzny stosunek do moralności i etyki. Z jednej strony jesteśmy świadkami zaniku autorytetów moralnych, niechęci do wszelkiej normatywności zakazowej, stawianie ponad wszystko „dzikiej” – według określenia Paula Ricoeura – wolności. Niektórzy w tym kontekście wieszczą zanik etyki i powstanie czasów indywidualistycznej autonomii moralnej (np. Zygmunt Bauman). W tej perspektywie etyka jawi się jako refleksja opresyjna, niszcząca podmiotowość moralną i podporządkowująca ją społecznym, ogólnym wzorcom. Z drugiej strony rośnie głód etyki, objawiający się choćby w potęgującym się coraz bardziej zapotrzebowaniu na rozmaite formy etyki zawodowej, kodeksów etycznych czy refleksji etycznej towarzyszącej działalności medycznej i biznesowej (...).
Szczególnie interesującym, ważnym i aktualnym pozostaje związek etyki z medycyną – rozmaite formy refleksji bioetycznej czy z zakresu etyki medycznej. (…)
W książce znajdziemy interesujące refleksje nad znaczeniem etyki, bioetyki i medycyny, nad istotą i naturą bioetyki, blaskami i cieniami postępu i globalizacji, nad wybranymi koncepcjami sumienia (ważne choćby w kontekście ostatnio dyskutowanej tzw. „klauzuli sumienia” w etyce lekarskiej), nad ujęciem wartości moralnych przez Józefa Tischnera. Znajdziemy w niej także refleksje wokół pytania, czy wszystko co przyjemne jest dobre, czy samobójstwo jest moralnie godziwe, znajdziemy analizę konfliktu między personalistycznym a utylitarystycznym ujmowaniem moralności, relatywizmu i permisywizmu w kontekście wspólnotowości. Tekst zamykający książkę, autorstwa G. Jarząbek-Bieleckiej, podejmuje zagadnienie relacji między etyką seksualną i problemem poznania a ginekologią i seksuologią.
Prof. dr hab. Krzysztof Stachewicz
Zakład Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza