Ostra niewydolność serca w zarysie

Niewydolność serca pozostaje wiodącą przyczyną chorobowości i umieralności we współczesnym świecie. Ostatnie lata przynoszą istotny postęp w diagnostyce i leczeniu przewlekłej niewydolności serca. Ostra niewydolność serca to zespół kliniczny o bardzo zróżnicowanym profilu fenotypowym chorych, co nie ułatwia leczenia. W wydaniach książki z 2015 i 2017 roku zawarta była informacja o toczących się i zakończonych badaniach z rolofiliną, ularitidem, seleraksyną i omekamtywem mekarbilu i ich wpływie na rokowanie w ostrej niewydolności serca. Niestety nie potwierdzono istotnych korzyści w odniesieniu do badanych punktów końcowych w stosunku do żadnej z wyżej wymienionych cząsteczek. W ostatnich latach pozytywnie zakończyły się natomiast badania z lekami podawanymi chorym z ostrą niewydolnością serca w fazie stabilizacji hemodynamicznej przed wypisem ze szpitala. Należą do nich badania z sakubitrylem/walsartanem, karboksymaltozą żelaza, sotagliflozyną, empagliflozyną, wericiguatem i omekamtywem mekarbilu. W związku z tym ogromnego znaczenia nabiera właściwe postępowanie w przebiegu hospitalizacji, zwłaszcza w okresie przedwypisowym, w tym zapoczątkowanie farmakoterapii zgodnej z zaleceniami towarzystw naukowych oraz zaplanowanie dalszego leczenia i wizyt kontrolnych. Działania te mają kluczowe znaczenie u pacjentów hospitalizowanych z powodu zdekompensowanej niewydolności serca, którzy w świetle wyników różnych badań są grupą o najwyższym ryzyku niekorzystnych zdarzeń sercowych, zwłaszcza we wczesnym okresie po hospitalizacji.
W oddawanym właśnie uaktualnionym wydaniu książki „Ostra niewydolność serca w zarysie” zaproszeni eksperci przedstawiają podsumowanie najnowszych poglądów dotyczących postępowania w tym ciężkim stanie klinicznym z uwzględnieniem najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Mamy nadzieję, że podobnie jak w poprzednich wydaniach znajdą w niej wskazówki dotyczące postępowania nie tylko lekarze różnych specjalności, którzy na co dzień spotykają się z chorymi z niewydolnością serca — specjaliści medycyny ratunkowej, kardiolodzy, interniści, lekarze rodzinni, ale też ratownicy medyczni i studenci medycyny.
Ewa Straburzyńska Migaj, Jadwiga Nessler

OPIS
Kardiologia, w tym również niewydolność serca to dziedziny, w których dokonuje się bardzo szybki postęp zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu. Z jednej strony fakt ten przyczynia się do znaczącego przedłużenia życia naszych pacjentów, z drugiej zaś strony sprawia, że lekarze zajmujący się tą grupą chorych muszą na bieżąco poszerzać swoja wiedzę, tak by móc w pełni wykorzystać pojawiające się nowe metody diagnostyki i terapii.
Ostatnia edycja książki „Ostra niewydolność serca w zarysie” została wydana w 2017 roku, więc czytelnicy na pewno przyjmą życzliwie uaktualnianą jej wersję. Od ostatniego wydania w leczeniu pojawiły się nowe możliwości terapeutyczne (nowe cząsteczki i urządzenia), zakończyły się też liczne randomizowane badania kliniczne, a w 2021 roku wydane zostały nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące postępowania w ostrej i przewlekłej niewydolności serca, podsumowujące najnowsze możliwości i taktykę postępowania w grupie chorych z niewydolnością serca, w tym również pacjentów w najcięższym stanie klinicznym. Wiemy, że ostra niewydolność serca to schorzenie o wielu twarzach, z dużą różnorodnością postaci klinicznych, jak i przyczyn prowadzących od tego ostrego stanu. To schorzenie wiążące się z bezpośrednim zagrożeniem życia. Tak więc leczenie i diagnostyka nie są proste i zawsze należy dołożyć wszystkich możliwych starań z wykorzystaniem dostępnych środków w leczeniu tej grupy chorych. Stąd bardzo cenne jest, przedstawione w oddanej właśnie do rąk czytelników publikacji, podsumowanie aktualnych poglądów dotyczących postępowania w tym ciężkim stanie klinicznym.
Przygotowanie książki nie było zadaniem łatwym, bowiem w ostatnim okresie zmieniła się taktyka postępowania z pacjentem z ostrą niewydolnością serca. W obecnie zalecanym postępowaniu wyróżnione zostały poszczególne formy niewydolności serca, takie jak przewlekła zaostrzona czy ostra de novo niewydolność serca z uwzględnieniem jej poszczególnych postaci (obrzęku płuc, wstrząsu kardiogennego czy izolowanej niewydolności prawej komory). Autorzy w sposób przejrzysty i praktyczny omówili zasady postępowania w każdej z powyższych form, uwzględniając również postępowanie zależne od etiologii uszkodzenia serca. Diagnostyka i leczenie przedstawione zostały w przystępny i zrozumiały sposób z wykorzystaniem tabel i schematów zawierających praktyczne informacje co do postępowania w różnych przypadkach ostrej niewydolności serca z uwzględnieniem, co niezwykle istotne, wielu sytuacji wikłających ten stan kliniczny i wymagających modyfikacji standardowej terapii.
Przemysław Leszek