Drogie Koleżanki i Koledzy! Z wielką radością napisałam kolejną pracę dotyczącą stosowania antybiotyków w lecznictwie otwartym. Opracowanie to przeznaczone jest dla lekarza podstawowej opieki medycznej, który w nawale codziennej pracy nie znajduje wiele czasu na studiowanie bieżącego piśmiennictwa. W pracy zawarty jest opis ważniejszych patogenów odpowiedzialnych za zakażenia u pacjentów leczonych ambulatoryjnie, antybiotyki stosowane w terapii, z uwzględnieniem ich aktywności w stosunku do drobnoustrojów powodujących zakażenia, a także w miarę aktualne dane o ich wrażliwości na naszym terenie. Opracowanie zawiera także krótką charakterystykę zakażeń z uwzględnieniem etiologii i zwróceniem uwagi na częstość izolacji poszczególnych drobnoustrojów w zakażeniach. Lekarz praktyk znajdzie tu także wskazówki dotyczące leczenia i szczegółowy opis antybiotyków stosowanych w terapii empirycznej zakażeń w warunkach ambulatoryjnych. Chciałabym jednak podkreślić, że nie zwalnia to lekarza praktyka od zapoznania się z treścią ulotki informacyjnej dołączonej do konkretnego preparatu handlowego, gdzie podany jest aktualny i obowiązujący, tj. zarejestrowany w Polsce sposób dawkowania. Pragnę zwrócić również uwagę Czytelnika na aktualnie istniejące tendencje w leczeniu chorób infekcyjnych, polegające na skracaniu terapii i intensyfikacji dawkowania. Strategia ta ma na celu zminimalizowanie ryzyka selekcji mutantów opornych. Z uwagi na narastającą oporność na antybiotyki, także wśród szczepów bakterii odpowiedzialnych za zakażenia w warunkach pozaszpitalnych, chcę przestrzec przed nadużywaniem antybiotyków, zwłaszcza u dzieci starszych - tych powyżej 2 roku życia. Szczepy lekoopornych gronkowców (MRSA) i pałeczek Gram(-) wytwarzających tzw. beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum (ESBL) przestają być tylko specyfiką szpitalną. W najbliższej przyszłości nie przewiduje się syntezy nowego leku o mechanizmie przeciwbakteryjnego działania innym niż dotychczas znane, stąd przydatność istniejących leków w terapii pozostaje w Państwa rękach. Życzę, aby opracowanie to było pomocne w ciężkiej, codziennej pracy każdego lekarza dla najwyższego dobra, jakim jest zdrowie pacjenta. prof. Danuta Dzierżanowska
Przedmowa 1. Wiadomości ogólne 2. Grupy antybiotyków stosowane w praktyce ambulatoryjnej 3. Drobnoustroje chorobotwórcze 4. Diagnostyka i leczenie zakażeń 5. Kompendium antybiotyków