Praktyczna chemioterapia weterynaryjna

Epoka antybiotykoterapii, określana przez niektórych autorów epoką chemioterapii, jest najbardziej spektakularnym okresem nie tylko w rozwoju biologii, medycyny i farmacji, ale i w walce o zdrowie oraz utrzymanie życia człowieka i zwierzęcia. W przypadku zwierząt chemioterapią wykorzystano dodatkowo do stymulacji ich wzrostu i rozwoju oraz w profilaktyce chorób. Znaczna liczba chorób o etiologii drobnoustrojowej została opanowana, a chemioterapeutyki stanowią najważniejszą broń w walce z enzootią (endemią), epizoocją (epidemią) czy panzoocją (pandemią).
Biorąc pod uwagę będący w praktyce i w stosowaniu cały arsenał nazw preparatów chemioterapeutycznych, opracowanie to ma na celu ułatwienie posługiwania się nimi. Ma też umożliwić właściwy dobór oraz racjonalne dawkowanie preparatów chemioterapeutycznych u poszczególnych osobników danego gatunku. Należy pamiętać, że przed przystąpieniem do ordynowania leku z grupy chemioterapeutyków trzeba każdorazowo uwzględnić stan aktualny pacjenta, częstość stosowania oraz drogę wprowadzania leku. Stąd przystępowanie do leczenia chemioterapeutykiem ma znamiona prawie wyłącznie terapii empirycznej (przed uzyskaniem wyniku badania mikrobiologicznego). Podstawą takiego postępowania powinna być znajomość działania przeciwdrobnoustrojowego leku, jego właściwości farmakokinetycznych, a także wrażliwości szczepów lub występującej już na nie oporności. W terapii empirycznej wykorzystuje się najczęściej leczenie skojarzone. Bardzo wiele innych uwarunkowań dotyczących terapii empirycznej omówiono w wiadomościach ogólnych o chemioterapii.
Racjonalne stosowanie chemioterapeutyków jest zarówno nakazem chwili jak i bezpośrednią przyszłością, toczy się bowiem ciągła walka między właściwościami drobnoustrojów i pasożytów, potrafiących unieczynniać znane już chemioterapeutyki, a postępem w tworzeniu nowych i coraz lepiej działających leków. Współzależności te prowadzą do stałego poszukiwania nowych leków skuteczniejszych, mniej toksycznych, zastępujących leki stare, na które została już wykształcona oporność bakteryjna czy pasożytnicza, całkowita lub częściowa, w wyniku czego przydatność kliniczna chemioterapeutyku zmniejszyła się lub zakres jego działania uległ ograniczeniu.